पहिल्याच दिवशी जंगलात घुसल्या घुसल्या, चक्रधराशी संवाद सुरू केला. तो
बिचारा गेले दोन दिवस एका जपानी ग्रूप बरोबर सगळं अभयारण्या पालथं घालत
होता. सगळे प्राणी दिसले पण जंगलचा राजा काही दर्शन द्यायला तयार नव्हता..
त्यानं मला खुप वैतागुन हे सांगितलं.. माझा चेहराच पडला, त्यानं ओळखलं
असावं काय ते.. तो पुढे काहीवेळ इकडे हत्ती दिसतील, हरणं दिसतील, तिकडे
हिप्पो असतात वगैरे सांगुन सारवासारव करायचा प्रयत्न करत होता. मी मात्र
हिरमुसला होउन, त्याच्या बडबडण्याकडे सरळ दुर्लक्ष करून, छतातून बाहेर तोंड
काढुन उभा राहिलो..
पुढचा काही काळ त्याच पोझिशन मधे सावरून उभं रहाण्यातच गेला. तेवढ्यात चालकानं गाडीला एकदम ब्रेक लावला.. मी खाली वाकुन त्याला काही बोलणार एवढ्यात त्याने डावीकडे बोट दाखवून 'सींबा' 'सींबा' असं हळुच सांगीतलं..
चालक अनुभवी होता. त्यानं गाडी बंद केली लगेच.. मला आधी त्या पिवळ्या गवतात काहीच दिसेना, पण डोळे पिवळ्या छटांच्या बारकाव्याला सरावल्यावर हालचाल दिसु लागली... संथ, लयदार्...गवतासारखीच, पण थोडी वेगळी..
हळुहळू त्या पिवळ्या पार्श्वभूमीवर ८-१० मुर्तीमंत रुबाब नजरेला पडले... आमच्या डाव्या बाजुला ८-१० सींहांचा एक समूह, आपल्याच लयीत, डौलदारपणे, आमच्या वाहनाला समांतर चालत होता... तेच त्या वनराजांच पहिलं दर्शन... अस्सल कलावंताचं दर्शन असंच व्हावं नाही का... अचानक, उत्कट आणि उत्फुल्लही...वाह.. वनराजांच दर्शन तर अगदी यथोचीत झालं, तेही अगदी ध्यानीमनी नसताना... हा राजा अगदी खर्या सम्राटासारखा वागला.. मनातली इच्छा अगदी पुर्ण केली...
लयदार, दमदार पावले टाकत.. रुबाब म्हणजे काय.. सींहावलोकन म्हणजे काय.. ह्याचे जणु प्रत्येक पावलाला वस्तुपाठच देत तो जथ्था चालला होता.. हळुहळू गवतातून एकेक जण बाहेर येत होता, आमच्यामधलं अंतर कमी कमी होत होतं... काहीवेळ समांतर चालल्यावर त्यांच्यातल्या नायीकेने दिशा बदलली, आणि रस्त्याच्या दिशेने संथ पावले पडायला लागली... हळुहळू त्या सगळ्या काफिल्याचं नेतृत्व करत... केवळ नजरेनं जरब बसवत ती आम्हाला सामोरी आली.. मी सगळं विसरून एकटक पाहात होतो... हातातला कॅमेरा हातात तसाच राहिला होता...
संमोहीत झालो होतो त्या नजरेने... केवळ ३-४ सेकंद रोखुन पाहिलं तिने आणि काय वाटलं सांगु... भीती... केवळ प्रचंड भीती.. स्वत:च्या जिवाची नाही... नाहितर आम्ही खिडक्या लावल्या असत्या... गाडीत दडी मारून बसलो असतो... आम्ही समोरासमोरच पाहात होतो एकमेकांना... पण ती भीती अनामीक होती.. शब्दातीत होती... आदीम होती... अथांग होती ती नजर... 'क्षण एक पुरे प्रेमाचा, वर्षाव सुखे मरणांचा हो पुढे'...
भान आलं तेव्हा ती नायीका शांतपणे आमचा रस्ता अडवून ठिय्या देउन बसली होती.. अवघ्या ७-८ फुटांवर.. तीची एकेक हालचाल.. कटाक्ष... जणु पटवून देत होते तिचा जंगलातला अधिकार.. न बोलता पण ठामपणे.. हातातल्या कॅमेर्याची आठवण झाल्यावर काही फोटो काढले पण ती जरब, ती नजर काही पकडता आली नाही..
तब्बल १०-१५ मिनिटांनी सगळा गोतावळा पलीकडे गेल्यावर ती शांतपणे उठली.. आणि पुन्हा एकदा तो भेदक कटाक्ष टाकून शांतपणे चालती झाली पलिकडच्या गवतात... आयुष्य म्हणजे तरी काय.. असल्या जिवंत, चेतनादायी क्षणांची मालीकाच नाही का.. एरवीचे प्रेतक्षण कशाला मोजायचे..
"धीस इज अ लकी डे". माझा चालक सांगत होता. एरवी इवढ्या जवळुन दिसत नाहीत सींबा. रस्त्यावर तर अजिबात येतच नाहीत. पुढचे दोन दिवस, अनेक गाड्या भेटत होत्या, सींबा दिसला का असं विचारत होत्या आणि चालक अभिमानानं सांगत होता कुठे दिसला ते.. नंतर दोन दिवस काही दर्शनाचा योग नाही आला.
दुसर्या दिवशी फेरी संपवून परतीची बस पकडण्यासाठी जंगलातून परतीच्या रस्त्याला लागलो होतो.. तेवढ्यात एका गाडीवाल्यानं सागीतलं, पलिकडच्या दिशेला काही अंतरावर एक सींहीण आहे.. झुडूपात लपलिये पण झोपलेली आहे त्यामुळे लगेच गेलात तर दिसू शकेल.. लगेच गाडी फिरवली.. जवळजवळ १०-१२ किलोमीटरची रपेट केल्यावर त्यानं सागितलेल्या ओळखीच्या खुणा दिसायला लागल्या आणि मी एकदम ओरडलो... चालकाला दिशा दाखवली.. आणि सावकाश, आवाज न करता त्या ठिकाणी जाउन पोचलो..
आजचा रंग निराळाच होता.. दुपारी बाराचा सुमार.. डोक्यावर उन.. गारवा मिळवण्यासाठी, सावलीला आरामात राणीसाहेब पहुडल्या होत्या... दोन मोठ्या गाड्या सहा फुटांवर येउन थांबल्या तरी एका डोळ्याने पाहिल्या न पहिल्यासारखं करून पुन्हा आपल्या निद्रासाधनेत मग्न...
आम्हीही मग शांत उभे राहीलो.. काहीही आवाज न करता.. दहा-पंधरा मिनिटे गेल्यावर.. पोझ बदलून, आळोखे पिळोखे देउन, मातीत गडाबडा लोळणं, सुरू झालं... चार पाय वरती करून पाठीवर लोळणारं ते अजस्त्र जनावर खुप लोभसवाणं दिसत होते... नुसतं बघत रहावं असंच वाटत होतं.. उन्हानं होणार्या त्रासापासुन वाचण्यासाठी, सावलीत पाठ, पोट, जमिनीला घासून थंडावा मिळवण्याचा प्रयत्न चालला होता.
ते राजस रूप डोळे भरून पाहिल्यावर हळुहळू आवाज न करता मागेमागे होत नजर सींहीणीवरच ठेउन मागे सरकलो.. त्यांच्या वामकुक्षीमधे अधिक व्यत्यय न आणता.. त्यांच्या सार्वभौमत्वाचा मान ठेउन आम्ही हळुच काढती चाकं घेतली...
काही क्षण टिपलेत.. हे घ्या..
पुढचा काही काळ त्याच पोझिशन मधे सावरून उभं रहाण्यातच गेला. तेवढ्यात चालकानं गाडीला एकदम ब्रेक लावला.. मी खाली वाकुन त्याला काही बोलणार एवढ्यात त्याने डावीकडे बोट दाखवून 'सींबा' 'सींबा' असं हळुच सांगीतलं..
चालक अनुभवी होता. त्यानं गाडी बंद केली लगेच.. मला आधी त्या पिवळ्या गवतात काहीच दिसेना, पण डोळे पिवळ्या छटांच्या बारकाव्याला सरावल्यावर हालचाल दिसु लागली... संथ, लयदार्...गवतासारखीच, पण थोडी वेगळी..
हळुहळू त्या पिवळ्या पार्श्वभूमीवर ८-१० मुर्तीमंत रुबाब नजरेला पडले... आमच्या डाव्या बाजुला ८-१० सींहांचा एक समूह, आपल्याच लयीत, डौलदारपणे, आमच्या वाहनाला समांतर चालत होता... तेच त्या वनराजांच पहिलं दर्शन... अस्सल कलावंताचं दर्शन असंच व्हावं नाही का... अचानक, उत्कट आणि उत्फुल्लही...वाह.. वनराजांच दर्शन तर अगदी यथोचीत झालं, तेही अगदी ध्यानीमनी नसताना... हा राजा अगदी खर्या सम्राटासारखा वागला.. मनातली इच्छा अगदी पुर्ण केली...
लयदार, दमदार पावले टाकत.. रुबाब म्हणजे काय.. सींहावलोकन म्हणजे काय.. ह्याचे जणु प्रत्येक पावलाला वस्तुपाठच देत तो जथ्था चालला होता.. हळुहळू गवतातून एकेक जण बाहेर येत होता, आमच्यामधलं अंतर कमी कमी होत होतं... काहीवेळ समांतर चालल्यावर त्यांच्यातल्या नायीकेने दिशा बदलली, आणि रस्त्याच्या दिशेने संथ पावले पडायला लागली... हळुहळू त्या सगळ्या काफिल्याचं नेतृत्व करत... केवळ नजरेनं जरब बसवत ती आम्हाला सामोरी आली.. मी सगळं विसरून एकटक पाहात होतो... हातातला कॅमेरा हातात तसाच राहिला होता...
संमोहीत झालो होतो त्या नजरेने... केवळ ३-४ सेकंद रोखुन पाहिलं तिने आणि काय वाटलं सांगु... भीती... केवळ प्रचंड भीती.. स्वत:च्या जिवाची नाही... नाहितर आम्ही खिडक्या लावल्या असत्या... गाडीत दडी मारून बसलो असतो... आम्ही समोरासमोरच पाहात होतो एकमेकांना... पण ती भीती अनामीक होती.. शब्दातीत होती... आदीम होती... अथांग होती ती नजर... 'क्षण एक पुरे प्रेमाचा, वर्षाव सुखे मरणांचा हो पुढे'...
भान आलं तेव्हा ती नायीका शांतपणे आमचा रस्ता अडवून ठिय्या देउन बसली होती.. अवघ्या ७-८ फुटांवर.. तीची एकेक हालचाल.. कटाक्ष... जणु पटवून देत होते तिचा जंगलातला अधिकार.. न बोलता पण ठामपणे.. हातातल्या कॅमेर्याची आठवण झाल्यावर काही फोटो काढले पण ती जरब, ती नजर काही पकडता आली नाही..
तब्बल १०-१५ मिनिटांनी सगळा गोतावळा पलीकडे गेल्यावर ती शांतपणे उठली.. आणि पुन्हा एकदा तो भेदक कटाक्ष टाकून शांतपणे चालती झाली पलिकडच्या गवतात... आयुष्य म्हणजे तरी काय.. असल्या जिवंत, चेतनादायी क्षणांची मालीकाच नाही का.. एरवीचे प्रेतक्षण कशाला मोजायचे..
"धीस इज अ लकी डे". माझा चालक सांगत होता. एरवी इवढ्या जवळुन दिसत नाहीत सींबा. रस्त्यावर तर अजिबात येतच नाहीत. पुढचे दोन दिवस, अनेक गाड्या भेटत होत्या, सींबा दिसला का असं विचारत होत्या आणि चालक अभिमानानं सांगत होता कुठे दिसला ते.. नंतर दोन दिवस काही दर्शनाचा योग नाही आला.
दुसर्या दिवशी फेरी संपवून परतीची बस पकडण्यासाठी जंगलातून परतीच्या रस्त्याला लागलो होतो.. तेवढ्यात एका गाडीवाल्यानं सागीतलं, पलिकडच्या दिशेला काही अंतरावर एक सींहीण आहे.. झुडूपात लपलिये पण झोपलेली आहे त्यामुळे लगेच गेलात तर दिसू शकेल.. लगेच गाडी फिरवली.. जवळजवळ १०-१२ किलोमीटरची रपेट केल्यावर त्यानं सागितलेल्या ओळखीच्या खुणा दिसायला लागल्या आणि मी एकदम ओरडलो... चालकाला दिशा दाखवली.. आणि सावकाश, आवाज न करता त्या ठिकाणी जाउन पोचलो..
आजचा रंग निराळाच होता.. दुपारी बाराचा सुमार.. डोक्यावर उन.. गारवा मिळवण्यासाठी, सावलीला आरामात राणीसाहेब पहुडल्या होत्या... दोन मोठ्या गाड्या सहा फुटांवर येउन थांबल्या तरी एका डोळ्याने पाहिल्या न पहिल्यासारखं करून पुन्हा आपल्या निद्रासाधनेत मग्न...
आम्हीही मग शांत उभे राहीलो.. काहीही आवाज न करता.. दहा-पंधरा मिनिटे गेल्यावर.. पोझ बदलून, आळोखे पिळोखे देउन, मातीत गडाबडा लोळणं, सुरू झालं... चार पाय वरती करून पाठीवर लोळणारं ते अजस्त्र जनावर खुप लोभसवाणं दिसत होते... नुसतं बघत रहावं असंच वाटत होतं.. उन्हानं होणार्या त्रासापासुन वाचण्यासाठी, सावलीत पाठ, पोट, जमिनीला घासून थंडावा मिळवण्याचा प्रयत्न चालला होता.
ते राजस रूप डोळे भरून पाहिल्यावर हळुहळू आवाज न करता मागेमागे होत नजर सींहीणीवरच ठेउन मागे सरकलो.. त्यांच्या वामकुक्षीमधे अधिक व्यत्यय न आणता.. त्यांच्या सार्वभौमत्वाचा मान ठेउन आम्ही हळुच काढती चाकं घेतली...
काही क्षण टिपलेत.. हे घ्या..
No comments:
Post a Comment